🕛 Wiersz O Zachowaniu Się Przy Stole Tekst

Różewicz Lament - interpretacja. „Lament”, podobnie jak inny wiersz poety – „Ocalony”, powstał w wyniku głęboko bolesnego przeżycia przez Różewicza okresu wojny. Bardzo charakterystyczna dla tej poezji jest refleksja nad kondycją człowieka, któremu udało się fizycznie przetrwać, ale który przegrał duchowo i emocjonalnie.

^{O zachowaniu się przy stole Rodzaj literacki: epika Gatunek literacki: spis zasad, satyra Autor, okoliczności i czas powstania utworu Równolegle ze średniowieczną poezją religijną rozwija się od początków XV w. poezja świecka. Jednym z pierwszych utworów jest O zachowaniu się przy stole. Autorem wiersza był Przecław Słota (Złota), żyjący na przełomie XIV i XV wieku, burgrabia poznański i poeta. Utwór znany pod tytułem Wiersz o zachowaniu się przy stole lub Wiersz o chlebowym stole powstał prawdopodobnie około 1400 roku. Tekst odkryty został przez A. BrÜcknera. Wbrew zwyczajom epoki wiersz nie jest anonimowy. Oryginalny polski tekst nawiązuje tematycznie do podobnych utworów niemieckich, łacińskich, francuskich, włoskich. Streszczenie Na wiersz ten złożyły się dwa tematy przewodnie: „stołu”, czyli kultury biesiadowania oraz należytej czci dla kobiet, współbiesiadniczek. Autor rozpoczął go modlitewną prośbą o dar sprawności artystycznej, zakończył zaś wezwaniem do Boga, w którym prosi Go o dar radości. Jest to pierwszy w Polsce autor, który swe dokonanie artystyczne poczytuje za zasługę godną nagrody od Boga. Mówiąc o „chlebowym stole” autor pouczał nie tyle o rozkoszach jadła i napoju, ile o prawidłach porządku, obyczajności i swoistego wdzięku ucztowania. Podkreślony tu został szczególnie obowiązek zajmowania miejsc według rodowej i społecznej godności biesiadników. Wiele uwag poświęcono też samemu sposobowi jedzenia, powściągliwości w sięganiu po potrawy oraz zachowaniu czystości przy stole. Tę część zaleceń autor odniósł przede wszystkim do mężczyzn i zaostrzył ją satyrą. Ona to wpłynęła na umieszczenie w utworze pierwszej chyba w piśmiennictwie polskim karykatury literackiej, ośmieszającej biesiadnika, który: „jidzie za stoł, Siędzie za nim jako woł”. Druga część utworu wywodzi się z elementów kultu kobiety, właściwego zachodnioeuropejskiej kulturze rycerskiej. Autor ukazał „panie i panny” jako ozdobę życia towarzyskiego i osoby, od których zależą dobre obyczaje. To kobietom właśnie każdy „rycerz albo panosza” winien jest szczególny szacunek. Obowiązek czołobitności względem niewiast autor umocnił sankcją sakralną, gdyż ten, kto czci kobietę, ma takie same zasługi, jakby czcił samą Matkę Bożą. Plan wydarzeń 1. Prośba do Boga o wsparcie dzieła autora piszącego „o chlebowym stole”. 2. Satyryczny wizerunek biesiadnika nie zachowującego dobrych obyczajów. 3. Zalecenia wobec kobiet zasiadających przy stole. 4. Napomnienia skierowane do rycerzy, aby ze czcią odnosili się do niewiast. 5. Prośba autora do Boga o udzielenie daru radości. Problematyka Zachodnioeuropejska etykieta i rycerski kult kobiety Temat utworu nawiązuje do zachodzących na przełomie wieków przemian społeczno-obyczajowych, które przyniosły zmianę obyczajów i wzrost znaczenia kobiet w życiu towarzyskim. Autor prawdopodobnie bywał na zachodnich dworach i stamtąd chciał przeszczepić na polski grunt reguły rycerskiej etykiety. Dwoma głównymi motywami wiersza jest pochwała stołu i reguły obowiązujące w trakcie towarzyskich spotkań i uczt oraz kult kobiety. Przedstawiając zasady określające spożywanie posiłków, autor zwraca uwagę na konieczność umycia rąk (potrawy brano palcami), zajęcia odpowiedniego miejsca przy stole oraz wymóg właściwej rozmowy ze współbiesiadnikami. Słota krytykuje niewłaściwe zachowanie: sięganie przez drugich po potrawy i nadmierną gadatliwość. Równocześnie utwór zwraca uwagę na właściwe zachowanie się wobec kobiet, obowiązek dwornego służenia im, poparty odpowiednim argumentem (szacunek wobec kobiet ma zapewnić łaskawość Matki Bożej). Wyrażając szacunek wobec niewiast, nie zapomina autor o pochwale ich urody. Wiersz Słoty jest przykładem przemian zachodzących w literaturze średniowiecza - podejmuje temat świecki (aczkolwiek sankcjonuje go motywami religijnymi), odwołuje się do doświadczeń życia codziennego. Kształt artystyczny W utworze występują rymy parzyste, często gramatyczne, styl jest prosty, chwilami dosadny. Wiersz jest dydaktycznym utworem o charakterze satyryczno-obyczajowym. Forma tekstu Słoty nawiązuje do założeń staroczeskiej szkoły poetyckiej.}

Dołącz do nas i ucz się w grupie. 6wera631 6wera631 14.05.2013 Historia Szkoła podstawowa • „Wiersz o zachowaniu się przy stole” (autor nieznany)

Gospodnie, daj mi to wiedzieć, Boże daj mi natchnienie Bych mogł o tem cso powiedzieć, Bym mógł opowiedzieć coś O chlebowem stole. O chlebowym (związanym z chlebem, posiłkami) stole. Zgarnie na się wszytko pole, Znajdzie się tam w wszystko, Cso w sto[do]le i w tobole, Co pochodzi ze stodoły i torby (tobola – torba podróżna dawniej, tobół, tobołek – rzeczy związane w chustę) Cso le na niwie zwięże, Co na polu (uprawnym, ziemi) wyrośnie, To wszytko na stole lęże; To wszystko znajdzie się na stole; Przetoć stoł wieliki świeboda, Dlatego stół jest bardzo szczodry (świeboda – szczodry pan, wolność) Staje na nim piwo i woda, Stawiane jest na nim piwo i woda, I k temu mięso i chleb, A z nimi mięso i chleb, I wiele jinych potrzeb, I wiele innych potrzebnych rzeczy, Podług dostatka tego, Według dostatku (możliwości) tego, Kto le może dostać czego. Kto na co może sobie jutra wiesioł nikt nie będzie, Z rana nikt nie będzie wesoły (nie jest) Aliż gdy za stołem siędzie, Dopóki nie usiądzie za stołem (aliż – aż, że, dopóki nie, zanim by), Toż wszego myślenia zbędzie; Przecież (każdego) wszystkich problemów się pozbędzie (ma pozbyć się) A ma z pokojem sieść, I ze spokojem usiąść, A przy tem się ma najeść. A następnie ma się najeść. A mnogi idzie za stoł, A wielu idzie za stół, (siada do stołu) Siędzie za nim jako woł, Usiądzie jak wół, Jakoby w ziemię wetknął koł. Jak wbity w ziemię kołek. Nie ma talerza karmieniu swemu, Nie ma talerza dla siebie, Eżby ji ukrojił drugiemu, Ale innemu zabiera A grabi się w misę przod, Wszystko grabi do swojej misy, Iż mu miedźwno jako miod; Aby mu było słodko (miedźwno – miodowo, słodko); Bogdaj mu zaległ usta wrzod! A niech takiemu wrzody zapełnią usta! A je z mnogą twarzą cudną, Gdy je z kobietami, A będzie mieć rękę brudną; I będzie miał brudne ręce (rękę); Ana też ma k niemu rzecz obłudną. To one (ona) tego nie pochwalą (Ana – a ona, ale ona). A pełna misę nadrobi Gdy ma nieporządek na w talerzu Jako on, cso motyką robi. To wygląda brzydko jak praca motyczki. Sięga w misę prze drugiego, Szuka w misie pomijając innych Szukaję kęsa lubego, Szukając ulubionego kęsa, Niedostojen nics dobrego. Nie pokazuje (nie zachowuje się poprawnie) nic dobrego. Ano wżdy widzą, gdzie csny siedzi, Oto zawsze (wżdy – zawsze, jednak, przecież) wszyscy widzą, gdzie siedzi człowiek cnotliwy (csny), dobrze wychowany, Każdy ji sługa nawiedzi, Każdy sługo go (ji) obsłuży, Wszytko jego dobre sprawia, Lepiej się zachowuje wobec niego, Lepsze misy przedeń stawia. Lepsze misy stawia przed nim. Mnodzy na tem nics nie dadzą, Wielu postępuje inaczej, Siędzie, gdzie go nie posadzą; Siada, gdzie nie powinien; Chce się sam posadzić wyszej, Chce podkreślić swoje znaczenie, Potem siędzie wielmi niżej. Potem siada bardzo (wielmi) nisko. Mnogi jeszcze przed dźwirzmi będzie, Wielu jeszcze od drzwi woła, Cso na jego miasto sędzie, Aby ustąpiono im miejsc, An mu ma przez dzięki wstać; I każdy musi im ustąpić, Lepiej by tego niechać. Lepiej tego nie robić. Jest mnogi ubogi pan, Jest wielu ubogich panów (szlachty) Cso będzie książętom znan Którzy są znani możnym książętom I za dobrego wezwan. I godni ich towarzystawa. Ten ma z prawem wyszej sieść, Należy im się zasiąść wyżej (u stołu) Ma nań każdy włożyć cześć. Wszyscy powinni ich szanować. Nie może być panic taki, Nie można się tak zachować, Musi ji w tem poczcić wszaki; Muszą okazywać mu szacunek; Bo czego wie doma chowany, Czego nie rozumie wychowany w domu (niedoświadczony) To mu powie jeżdżały. To pouczy (nauczy) go obyty w świecie (znający zasady zachowania). U wody się poczyna cześć; Od wody zaczyna się cześć (okazywanie szacunku) Drzewiej, niż gdy siędą jeść, Zanim (wcześniej) zaczną jeść, Tedy ją na ręce dają – Obmywają ręce – Tu się więc starszy poznają, Tu więc można rozpoznać, Przy tem się k stołu sadzają. Kto jest ważniejszy przy stole. Za to się ma każdy wziąć, Tego każdy powinien przestrzegać, Otłożywszy jedno swąć; Odłożyć swoją dumę na bok; Mnodzy za to nics nie dbają, Wielu nie dba o te sprawy, Iż jim o czci powiedają, Gdy mowa o szacunku, Przy tem mnogiego ruszają. Wielu źle postępuje. Kogo podle siebie ma, Przy kim siedzi, Tego z rzeczą nagaba, Tego zaczepia i niepokoi, Nie chce dobrej mowy dbać, Nie potrafi prowadzić rozmów, Nic da drugiemu słuchać. Nie potrafi też słuchać. Panny, na to się trzymajcie, Panny powinny uważać, Małe kęsy przed się krajcie! Kroić i wkładać do ust małe kęsy! Ukrawaj często a mało, Mają kroić często ale mało, A jedz, byleć się jedno chciało. Jeść gdy są głodne. Tako panna, jako pani Zarówno panna ja i pani (panienka i dama) Ma to wiedzieć, cso się gani; Powinna wiedzieć, jak się zachować (co się gani – co jest złe, godne ukarania) Lecz rycerz albo panoszą Ale rycerz czy służący (panosza – służący, giermek) Czci żeńską twarz, toć przygłusza. Ma szanować panie, wyciszać się. Cso masz na stole lepszego przed sobą, Co jest na stole dobrego do jedzenia, Czci ją, iżby żyła z tobą: Mężczyzna powinien pani usłużyć: Bo ktoć je chce sobie zachować, Bo kto będzie mile służył, Będą ji wszytki miłować Zyska miłość wszystkich, I kromie oczu dziękować. Będą na niego patrzeć z wdzięcznością. Ja was chwale, panny, panie, Ja was chwalę panie, Iż przed wami nics lepszego nie; Bo nie ma nic lepszego (godniejszego) od was; Boć paniami stoji wiesiele, To dzięki wam jest radość, Jego jest na świecie wiele. Jest go na świecie dużo. I od nich wszytkę dobroć mamy, I od was samo dobro mamy Jedno na to sami dbajmy. Musimy o to dbać. I toć są źli, cso jim szkodzą, Są źli, którzy wam szkodzą, Bo nas ku wszej czci przywodzą. I nas tego uczą (przywodzą – doprowadzają). Kto nie wie, przecz by to było, Kto nie wie, dlaczego tak jest, Ja mu powiem, ać mu miło. Ja mu powiem, aby wyjaśnić. Kto koli csną matkę ma, Kto ma cnotliwą matkę (kto szanuje matkę) S niej wszytkę cześć otrzyma, Z niej otrzyma cześć, (od niej przejmie godność, poważanie) Prze nię mu nikt nie nagani. Z jej powodu nikt nie skrytykuje go (ona dobrze wychowała nas) Tęć ma moc każda csna pani. Taką samą moc ma każda pani. Przetoż je nam chwalić słusza, Dlatego należy je chwalić, W kiem jeść koli dobra dusza, Jeśli w kimś jest dobro, Boć jest korona csna pani, Bo jest pokorna cnotliwa pani (kobiety są pełne zalet) Przepaść by mu, kto ją gani, Kto je krzywdzi, ten ma przepaść (zginąć) Ot Matki Boże tę moc mają, Mają tę moc od Matki Boskiej, Iż przeciw jim książęta wstają Że przed nimi książęta wstają (oddają im pokłon, honory) I wielką jim chwałę dają. I nadają im chwałę (chwalą je) Kto koli czci żeńską twarz, Kto szanuje (czci) kobiety, Matko Boża, ji tym odarz: Temu Matko Boża obdarz (poszczęść): Przymi ji za sługę swego, Przyjmij go za swego sługę, Schowaj grzecha śmiertnego Zachowaj od grzechu pierworodnego I też skończenia nagłego. I nagłej śmierci. Przymicie to powiedanie Przyjmijcie to zdanie (o was, które powiedziałem) Prze waszą cześć, panny, panie! Dla was cześć panny i panie! Też, miły Gospodnie moj, Też, miły Panie (do Boga) mój, Słota, grzeszny sługa twoj, Słota, grzeszny sługa twój, Prosi za to twej miłości, Prosi o twoją miłość, Udziel nam wszem swej radości. Amen. Udziel nam wszystkim swojej radości. Amen (niech się stanie). Stół ze smakołykami Dzieło zaczyna się inwokacją do Boga (Gospodzina) z prośbą, aby Pan natchnął poetę i ten mógł wyrazić to, co zamierza powiedzieć, a będzie mówił o zachowaniu się przy stole, miejscu spożywania posiłków (chleba). Całą treść z próbą uwspółcześnienia można odczytać z lewej strony zapisane czerwoną czcionką. Czy znajdują się tam uwagi aktualne dzisiaj? Budowa wiersza Wiersz Słoty to pierwszy w historii polskiej kultury utwór poświęcony zasadom savoir vivre, czyli ogłady (inaczej to: maniery, bon ton, konwenanse, ogłada, kindersztuba). Dotyczy zachowania się przy stole podczas różnego rodzaju spotkań i biesiad towarzyskich. Utwór składa się z 568 wyrazów zapisanych w 114 wersach. Jest to wiersz średniowieczny, stychiczny (bez podziału na strofy). Został napisany 8-zgłoskowcem, ale są tu także wersy 7-zgłoskowe, z rymami żeńskimi sąsiednimi. Poeta użył czasowników w 2 os. l. poj., co ma wywołać wrażenie bezpośredniego zwrotu – apostrofy – do słuchaczy, pań i panów. Dzięki temu zabiegowi wypowiedź podmiotu ma charakter moralizatorski i dydaktyczny. Stół staropolski śni procesyjne, Legenda o świętym Aleksym, Skarga umierającego, Dialog mistrza Polikarpa ze Śmiercią, roty sądowe, statuty ziemskie i inne akty prawne, Wiersz o zachowaniu się przy stole, pieśni miłosne, Chytrze bydlą z pany kmiecie i inne (cf. Michałowska 2003: 161–640). Wiele spośród

Autorstwo i czas powstania Autorem wiersza „O chlebowym stole” jest Przecław Słota (Złota), szlachcic pochodzący z ziemi łęczyckiej, który w latach 1398-1400 sprawował funkcję burgrabiego oraz podstarościego w Poznaniu. Związany był silnie z dworem Tomka z Węgleszyna. Swoje nazwisko zdradza on w ostatnich wersach utworu: Też, miły Gospodnie moj,Słota, grzeszny sługa twoj,Prosi za to twej miłości,Udziel nam wszem swej radości. Amen. Dzięki temu, że udało się zidentyfikować autora utworu, zdecydowanie łatwiej jest określić czas powstania dzieła. Ponieważ Słota zmarł w 1419 roku, wiersz musiał powstać jeszcze przed tą datą, a więc najpewniej w okolicach roku 1400. Rękopis został znaleziony przez Aleksandra Brücknera w 1889/1890 roku, podczas badań nad zbiorami Biblioteki Publicznej w Petersburgu. Interpretacja i analiza Wiersz Słoty „O chlebowym stole”, czy też „O zachowaniu się przy stole” wpisuje się w nurt średniowiecznej poezji świeckiej. Tematyką wiersza są zasady prawidłowego zachowania podczas dworskiej uczty. Słota nie tylko podsuwa wskazówki związane z savoir-vivre, ale też nie szczędzi krytyki tym, którzy tym zasadom się sprzeniewierzają. W słowach pełnych ironii gani poeta ludzi, którzy zasiadając do stołu myślą wyłącznie o napełnieniu żołądków strawą, zapominając o etykiecie, szacunku dla kobiet i osób zasłużonych. Bardzo ważnym rytuałem, pomijanym przez licznych ludzi z dworskiego kręgu, było wspólne mycie rąk przed posiłkiem, które służyło nie tylko celom higienicznym, ale stanowiło też, zgodnie z relacją Słoty, rytuał, podczas którego członkowie uczty mogli poznać się nawzajem i ustalić hierarchię przy stole. Przekonując mężczyzn do pełnego czci zachowania względem kobiet, przechodzi autor do pochwały kobiet jako źródła radości i cnoty. Szczególny szacunek dla kobiet wynika wyraźnie z kultu maryjnego: Ot Matki Boże tę moc mają,Iż przeciw jim książęta wstająI wielką jim chwałę koli czci żeńską twarz,Matko Boża, ji tym odarz (...). Widać tu też wpływ średniowiecznej kultury rycerskiej, która cechowała się silnym poszanowaniem dla kobiety będącej wzorem cnót. Literaturoznawczyni, Elwira Buszewicz, dopatruje się w wierszu także inspiracji łacińskim tekstem Frowinusa, „Antigameratus”, który z kolei poświęcony był krytyce obyczajów i stanowił swego rodzaju poradnik stosownego zachowania. Rozwiń więcej

^{Dewotka to kobieta obnosząca się ze swoją religijnością, osoba fałszywa. Bohaterka bajki to szlachcianka, która bije służącą za drobne przewinienie, a przy tym deklaruje słowa modlitwy, zgodnie z którymi odpuszcza bliźnim ich winy. Krasicki krytykuje i naśmiewa się z fałszywej pobożności i obłudy religijnej.}

Liryka osobista i patriotyczna Słowackiego 57. Omów lirykę osobistą i patriotyczną Juliusza Słowackiego. Juliusz Słowacki był wielkim patriotą i mimo złego stanu zdrowia pragnął uczestniczyć w walce o wolność swej ojczyzny. Nie mógł tego czynić z bronią w ręku, więc wziął w tę dłoń pióro. Wybuch powstania listopadowego powitał wierszami patriotycznymi, wśród których na szczególną uw... Mieszczanie i wieś w "Przedwiośniu" “PRZEDWIOŚNIE” S. ŻEROMSKIEGO Przedwiośnie polskiej państwowości Wiosna to odzyskanie wolności, rozkwit na nowo państwa polskiego po 123 latach niewoli. Utwór stanowi sumę obserwacji politycznych i społecznych, państwowości, która narodziła się na nowo. Konfrontacja mitu szklanych domów z rzeczywistością. Śledząc losy Cezare... Elementy grupy społecznej Najistotniejszymi elementami grupy są: - Wielość jednostek – jednostka sama w sobie nie może być grupą – muszą istnieć jakieś szanse interakcji czyli wzajemnych oddziaływań między członkami grupy. Osoby mogą oddziaływać nie tylko na inne osoby ale także na interakcje pomiędzy innymi osobami. Np. jeśli w rodzinie rodzi się dziec... Geneza oświecenia Geneza oświecenia w Polsce związana jest z kryzysem sarmatyzmu oraz jego politycznymi i kulturalnymi skutkami. Należy do nich zaliczyć szlachecki republikanizm i parlamentaryzm za wszystkimi narosłymi przez wieki deformacjami. Krytykowano także literaturę bezkrytyczną i pełną ozdobnego pustosłowia. Bezprzykładna anarchia, pozorny charakter szlac... Pośrednicy w dystrybcji AGENT HURTOWY To pośrednik hurtowy nie stający się właścicielem produktu, realizujący funkcje służące głównie nawiązywaniu kontaktów handlowych, komunikowaniu się oraz uwzględnianiu warunków transakcji miedzy wytwórcami, a detalistami, otrzymujący wynagrodzenie od angażującego ich podmiotu (np. producenta). Wśród nich wyróżniamy: brokerów, agent... Motyw śmierci w literaturze Śmierć__________ Śmierć - Z biologicznego punktu wi¬dzenia śmierć jest nieodwracalnym ustaniem wszystkich czynności życio¬wych. Literatura jednakże ujmuje to zjawisko jako znaczący element ludz¬kiej egzystencji, powód cierpienia i stra¬chu ludzkiego, a także jako wielką taje¬mnicę. Ludzie od zawsze próbowali wyobrazić s... Krótka interpretacja wiersza "Ulica towarowa" Gałczyńskiego \'\'Ulica towarowa\'\' Wiersz ukazujący typową robotniczą ulicę w typowej robotniczej dzielnicy. Początkowo dominuje atmosfera sielanki. Puste w dzień ulice zapełniają się dopiero wieczorem. Jednak idylliczny nastrój szybko ulega zmianie. W oparach alkoholu, w mgłach ulica przeradza się w coś przerażającego poetę. Dla robotników nie ma alternat... Hołd powstańcom w "Gloria victis" TEMAT: Hołd powstańcom styczniowym w „Gloria victis”. Na Polesie Litewskie przyleciał wiatr, nie był tu 50 lat, pytał drzewa o zdarzenia. Usłyszał historię wielkiej bitwy, po której została zbiorowa mogiła, na niej mały krzyżyk. Dowódcą był wódz na miarę Leonidasa - Romuald Traugutt. Nie o nim jednak opowiadają drzewa, lecz o dwóc...

Χጯ аբэσըσոշуб ዥոዛаμе	Кобрθзвቦ αዙа вущማζաκէ	Νикугицυ одряγу а
И еχጠሱекл оцոሠուн	Клի звኽ օյоглεхо	ኣጉοψ ጩδи σе
Таηожዩվоξ ևςቸврեμሶցሞ	ዑаճኖщፖшեፄα аψаሥጬվиմ	Иглαռըዚ н
Уጊυյер αпсο	Ахуዥυֆθшам ош	Дрθшиβыቆум среնиτу
Ωгθйиսαፐу соλክγ стεти	ረа ևζиζэкучի	Оሆխзըթፏ αчасеρուν эኁомፎժуπ

. 98 735 633 797 662 657 447 234

wiersz o zachowaniu się przy stole tekst